Dieta dla młodego sportowca

Odżywianie młodego piłkarza, koszykarza, tenisisty – to nie tylko wyniki w sporcie

Jeszcze jakiś czas temu dieta sportowca kojarzyła się jedynie z tym, co zawodnik je przed treningiem, po treningu, ewentualnie podczas ćwiczeń, czy zawodów. Niewiele rodziców młodych sportowców i samych aktywnych dzieci zastanawiało się również nad tym, czy właściwe odżywianie może przynieść coś więcej, niż lepsze wyniki w sporcie. Na szczęście sporo w tym temacie się zmieniło. Dzisiaj znakomita większość zdaje sobie sprawę, że dieta młodego sportowca to nie tylko możliwość osiągania oczekiwanych rezultatów w swojej dyscyplinie. To znacznie więcej.

Treningi bywają coraz bardziej intensywne, rosną wymagania, przesuwają się granice wytrzymałości, szybkości, siły. Dzieci mają do tego szkołę, naukę i zadania domowe. Czasem „wpadają” dodatkowy język angielski, kółka zainteresowań i… potrzeba spędzania czasu z rówieśnikami, zabawy. Sporo tego, prawda? Trudno nie zauważyć, że odżywianie młodego sportowca będzie miało wpływ nie tylko na sport, ale i na inne sfery życia dziecka.

Właściwa dieta jest kluczowa dla młodego organizmu

Młody organizm wystawiony jest na znaczne obciążenia fizyczne i psychiczne. To, co na co dzień zje i wypije młody piłkarz, koszykarz, czy pływak będzie miało zatem wpływ na wyniki sportowe, ale także na:

• zdolności regeneracyjne organizmu
• odnowę biologiczną
• odporność (dieta wpływa m.in. na to, czy dziecko będzie podatne na infekcje)
• zdolność skupienia się, zapamiętywania, efektywnej nauki (w tygodniu wypełnionym treningami umiejętność koncentracji i efektywnej nauki wydają się być na wagę złota, prawda?)
• jakość snu (odpowiednia ilość snu oraz wysoka jego jakość wpływają pozytywnie nie tylko na zdolności regeneracyjne organizmu, ale także na gospodarkę hormonalną, czy też odporność)
• możliwości zminimalizowania ryzyka wystąpienia kontuzji (okazuje się, że nawet 80% młodych sportowców kończy karierę jeszcze przed osiągnięciem wieku seniorskiego, główną przyczyną są tutaj kontuzje).
• prawidłowy rozwój, wzrost, odpowiednie przybieranie na wadze, rozwój układu kostnego i mięśniowego
• ogólne samopoczucie, zdrowie psychiczne, stan emocjonalny.

Dieta dla sportowca w wieku 13 i 16 lat – czy jest jakaś różnica?

Różnice rozwojowe, a przede wszystkim dotyczące wzrostu i wagi, są wśród dzieci w różnym wieku bardzo zauważalne. Dostrzeżemy je zarówno u rówieśników, jak i u dzieci, które wiekowo dzielą rok, dwa, czy trzy lata. I tak sylwetka oraz możliwości w zakresie siły i wydolności będą inne u 11-latka, a inne u chłopca w wieku 12, czy 15 lat. Jeśli dodamy do tego:

• różnice dotyczące płci (nieco inaczej przebiega proces dorastania u dziewczynek, a inaczej u chłopców)
• ilość treningów w tygodniu oraz intensywność ćwiczeń
• rodzaj dyscypliny sportowej
• wyjściową wagę dziecka (w normie, niedowaga, nadwaga)

mamy naprawdę bardzo niejednorodny obraz potrzeb młodego piłkarza, koszykarza, czy gimnastyczki w zakresie odżywiania. Dieta dla sportowca zawsze powinna zostać dopasowana indywidualnie.

Dieta dla trenującego dziecka – jadłospis z internetu to kiepskie rozwiązanie

Jak już wspomniałam, potrzeby małych sportowców w zakresie odżywiania (podaż kalorii w dni treningowe i wolne od ćwiczeń, proporcje poszczególnych substratów energetycznych, ilość posiłków w ciągu dnia, ewentualna suplementacja) są bardzo różne i zindywidualizowane. Co więcej, ewoluują wraz z dorastaniem dzieci i zmianami w planach treningowych, czy udziałem w zawodach. Dlatego też korzystanie z „gotowców” dostępnych w internecie (np. jadłospisów) może przynieść więcej szkody, niż pożytku.

Jeśli chodzi o odżywianie w sporcie, to bardzo ogólna tendencja jest tutaj taka, że dzieci przyjmują zbyt wiele węglowodanów, zwłaszcza prostych, z kolei w przypadku białka młodzi sportowcy cierpią na jego niedobory. Nadmiar monosacharydów w diecie będzie wiązał się m.in. z ryzykiem wystąpienia nadwagi lub otyłości (niestety ten problem nie omija sportowców), z kolei niedobór białka może ograniczyć procesy wzrostowe, czy też spowolnić tempo regeneracji potreningowej, a to, jak wiemy, sprzyja urazom i kontuzjom.

Jako dietetyk, ale i jako mama młodego sportowca, zachęcam do tego, aby przyjrzeć się wnikliwie menu trenującego dziecka. Im bardziej urozmaicona i lepiej zbilansowana będzie dieta, tym z pewnością łatwiej będzie osiągnąć i utrzymać optymalną zdolność do wysiłku, a także siłę do nauki i zabawy 😊