Dieta przeciwzapalna – komu i kiedy jest rekomendowana?
Czy cierpisz na dolegliwo艣ci zwi膮zane z przewlek艂ym stanem zapalnym? Mo偶liwe. Okazuje si臋, 偶e s膮 one ca艂kiem powszechne, bowiem w艣r贸d przyczyn chronicznego stanu zapalnego znajduje si臋 m.in. przewlek艂y stres, dieta bogata w produkty prozapalne oraz zaburzenia r贸wnowagi mikrobiomu jelitowego. Nie bez znaczenia pozostaj膮 tutaj stosowanie niekt贸rych lek贸w, konkretne niedobory 偶ywieniowe (skutkuj膮ce np. brakami w produkcji enzym贸w rozk艂adaj膮cych histamin臋), czy po prostu genetyka. Wymienione potencjalne przyczyny przewlek艂ego stanu zapalnego znajduj膮 miejsce w 偶yciu naprawd臋 wielu os贸b. Stres towarzyszy przecie偶 nam wszystkim, nie zawsze zwracamy uwag臋 na to, co jadamy, a dolegliwo艣ci jelitowe cz臋sto bagatelizujemy. Niestety.
Przewlek艂y stres sprawia, 偶e pojawiaj膮 si臋 prozapalne cytokiny, a one…
… wywo艂uj膮 stany zapalne i wzrost poziomu histaminy. Co dzieje si臋 dalej w naszym organizmie? Najcz臋艣ciej pojawia si臋 jeden, kilka b膮d藕 wi臋cej niepokoj膮cych objaw贸w, w tym:
- refluks
- reakcje alergiczne
- pokrzywka
- zaczerwienienia i podra偶nienia sk贸ry
- stany l臋kowe,
- astma
- katar o poranku, zatkany nos, konieczno艣膰 odchrz膮kiwania
- podra偶nione oczy
- sw臋dzenie gard艂a i lub j臋zyka / ust
- przewlek艂y b贸l
- przewlek艂e zm臋czenie
- b贸le i / lub zawroty g艂owy
- opuchlizna
- zaparcia lub biegunki
- przelewanie si臋 w jelitach, gazy
- zesp贸艂 jelita dra偶liwego
- 艣r贸dmi膮偶szowe zapalenie p臋cherza moczowego
- reumatoidalne zapalenie staw贸w
Je艣li zauwa偶asz u siebie wi臋cej ni偶 jeden objaw, mo偶esz spr贸bowa膰 przeciwzapalnej diety antyhistaminowej. Oczywi艣cie niepokoj膮ce dolegliwo艣ci zawsze nale偶y skonsultowa膰 z lekarzem, a konkretne symptomy moga wskazywa膰 na wyst臋powanie innego rodzaju problem贸w zdrowotnych. Je艣li jednak wszystko wskazuje na to, 偶e „jeste艣 zdrowa / zdrowy”, mo偶e czas pomy艣le膰 o zmianie diety.
Dieta przeciwzapalna – co j膮 charakteryzuje?
Dieta przeciwzapalna to dieta eliminacyjna. Wykluczamy z niej produkty prozapalne, charakterystyczne przede wszystkim dla diety zachodniej. Przetworzona 偶ywno艣膰, cukier, rafinowane zbo偶a, czy te偶 偶ywno艣膰 o wysokim indeksie glikemicznym, a tak偶e wysoki udzia艂 w diecie t艂uszcz贸w nasyconych oraz nadmiar kwas贸w omega – 6 i niedob贸r omega – 3 – to podstawowe elementy diety silnie prozapalnej. W nowym menu d膮偶ymy do ich wykluczenia.
Elementem diety przeciwzapalnej b臋dzie r贸wnie偶 czasowe wykluczenie produkt贸w wywo艂uj膮cych w organizmie wzrost poziomu histaminy i tym samym nasilenie stanu zapalnego. Po okre艣lonym czasie powr贸cimy do owych produkt贸w – stopniowo wprowadzaj膮c je do jad艂ospisu, obserwuj膮c organizm i jego reakcje.
Sprzymierze艅cem w wygaszaniu przewlek艂ego stanu zapalnego b臋d膮 z kolei produkty, 偶ywno艣膰 i sk艂adniki bioaktywne o dzia艂aniu przeciwzapalnym, w tym:
- wybrane warzywa i owoce (pokarmy pochodzenia ro艣linnego zawieraj膮ce polifenole to najskuteczniejsze rozwi膮zania w hamowaniu stanu zapalnego)
- ryby
- odpowiednie t艂uszcze ro艣linne (m.in. olej z wiesio艂ka, olej lniany)
- zio艂a i przyprawy takie, jak bazylia, rozmaryn, tymianek, imbir, kurkuma, czy kmin rzymski
- 艣wie偶e mi臋so, jaja i ro艣liny str膮czkowe (te ostatnie – odpowiednio przygotowane!)
- zielona herbata, herbaty zio艂owe, np. mi臋towa
Jakie korzy艣ci przyniesie Ci dieta przeciwzapalna?
Przestrzeganie diety o potencjale przeciwzapalnym to znakomita prewencja, je艣li chodzi o szereg wsp贸艂czesnych chor贸b cywilizacyjnych. Dodatkowo, dieta niskohistaminowa oraz eliminuj膮ca 偶ywno艣膰 silnie prozapaln膮 sprzyja poprawie samopoczucia, pozwala zminimalizowa膰 lub wykluczy膰 nieprzyjemne dolegliwo艣ci, a tak偶e wspomaga leczenie oty艂o艣ci, chor贸b kardiometabolicznych, autoimmunologicznych, a nawet naurodegeneracyjnych. Potencja艂 diety zauwa偶ona tak偶e w leczeniu niekt贸rych nowotwor贸w.
Zmniejszenie stan贸w zapalnych w organizmie sprzyja walce z zaburzeniami hormonalnymi (m.in. w przypadku tarczycy), czy te偶 pozwala uregulowa膰 gospodark臋 glukozowo – insulinow膮 (cukrzyca typy 2., insulinooporno艣膰). Dieta przeciwzapalna pomo偶e Ci r贸wnie偶 w odzyskaniu r贸wnowagi mikroflory jelitowej.
Pi艣miennictwo:
- L. Langevin: „Kompletna dieta przeciwzapalna” , Wydawnictwo Vital, 2021
- H. Lee, In Seok Lee, R. Choue: „Obesity, Inflammation and Diet” , Pediatric Gastroenterology, Hepatology & Nutrition 2013 September 16(3):143-152
- L. Galland: „Diet and inflammation”, Nitrition in Clinical Practice, 25(6), 634-640 (2010).
- B. Sears, C. Ricordi: „Anti – inflammatory nutrition as pharmacological approach to treat obesity”, Journal of Obesity, 2011